"Neen, nog altijd geen bericht uit Kiev", zo luidt de eerste zin van dit bijzondere reisverhaal, dat ik toevallig begon te lezen op de dag dat Rusland de oorlog tegen Oekraïne begon. Precies negentig jaar na haar reis flitste Ella Maillart ons naar de rauwe alledaagse werkelijkheid van februari 2022, toen er wél berichten uit de Oekraïense kwamen, rampzalige weliswaar.
Gelukkig moest Ella Maillart zich verder niet bekommeren om Kiev want haar reisdoel lag vele duizenden kilometers verder oostwaarts; in Samarkand, meer bepaald. Het kostte haar -als vrouw en bovendien buitenlands- behoorlijk wat moeite om een plekje te veroveren in het beoogde reisgezelschap.
Dat ze onderweg -te paard, met de boot, te voet- eerder verbazing dan weerstand opwekte mag toegeschreven worden aan haar sterke karakter en volharding. Er waren wel eens opmerkingen over haar gebrek aan kennis van lokale tradities, maar dat zou een buitenlandse mannelijke reiziger evenzeer kunnen overkomen.
Haar ontmoetingen met mensen en de wisselende landschappen zijn de twee belangrijkste thema's waar ze oog voor heeft, terwijl ze af en toe ook haar eigen bedenkingen lanceert. Bergen en woestijnen imponeren haar, maar ze geniet er ook van. Het is aan de lezer mee te genieten van deze bijzondere reis en de ontmoetingen onderweg.
Wat een reis, wat een vrouw, wat een reisverslag!
Ondertitel: "Een vrouw op weg naar Samarkand, 1932".