Vooral in de 17de en 18de eeuw ontwikkelden zich of bestonden al tal van soorten religieuze gemeenschappen, gaande van eenlingen die zich bepaalde regels oplegden tot heuse kloosterorden. Alle mogelijke tussenvormen waren denkbaar. Er waren piepkleine gemeenschappen met eigen regels, maar evenzeer in grootte vergelijkbare losse gemeenschappen die zich de regels van heuse kloosterorden oplegden, alhoewel dit door de kerkelijke overheid verboden was.
De ene gemeenschap hield zich vroom op de achtergrond, bezig met bidden en ziekenverzorging, maar er waren er ook die, bij wijze van boetedoening, de spot van de "normale" mensen opzochten. In dit universum van geloofsgemeenschappen circuleerden de kwezels en de begijnen, maar bijvoorbeeld ook de derdeordelingen. Een universum trouwens waarin er in verhouding zeer weinig mannelijke equivalenten voorkwamen.
In zijn interessante studie geeft Michel Nuyttens aan dat de ene geloofsgemeenschap de andere niet is en de kwezel al helemaal niet vergelijkbaar is met die andere. Verschillen zikn soms regionaal, maar toch vooral toe te schrijven aan de visie van de vrouw die het initiatief nam tot of de leiding heeft over een kleinere of grotere gemeenschap. Beïnvloeding van buitenaf treedt ook op, ofwel van de toezichthoudende kerkelijke overheid ofwel van zogenaamde 'directeurs' die de zaak besturen zonder zelf deel uit te maken van die gelovige gemeenschap.
Michel Nuyttens biedt de geïnteresseerde lezer een grondige studie van het wereldje van hoofdzakelijk vrouwelijke devote gemeenschappen. Het wereldje is veel complexer dan nonnetjes, kwezeltjes en begijntjes; dankzij deze uitgave krijg je nu een brede en goed gestoffeerde inkijk.
Ondertitel: "Kwezels en devote gemeenschappen in Vlaanderen in de 17de - 18de eeuw".