Hoe vaak hebben we het niet over "Pruisen", als het gaat over het huidige Duitsland in de context van de wereldoorlogen? De staat Pruisen en haar zeer gedisciplineerde leger zijn nog lang niet verdwenen uit het collectieve geheugen. Nochtans lag er aan de basis van deze eens zo machtige staat slechts een bescheiden rijkje in het noordoosten van Duitsland.
Christopher Clark neemt ons mee naar de oorsprong van Pruisen, rond de eeuwwisseling van de 16de naar de 17de eeuw. De kern van het latere machtige rijk situeert zich in Brandenburg, een wat eentonig gebied omheen Berlijn. De toenmalige heersers, de Hohenzollerns, slaagden erin, weliswaar met vallen en opstaan, hun gebied uit te breiden. Twee van de voornaamste technieken daartoe waren oorlogsvoering en een uitgekiende huwelijksstrategie. Het tijdig aangaan of weer loslaten van bondgenootschappen met andere heersers was eveneens belangrijk.
De auteur neemt ons op een sleeptouw doorheen de geschiedenis van een regio die in de loop der eeuwen langzaam groeide in macht en omvang. Als een uitmuntende gids maakt hij ons wegwijs in de grote en kleine geschiedenis van het gebied dat zou uitgroeien tot Pruisen. Met de macht groeiden ook de ambities van de bestuurders, hoge heren die de touwtjes strak in de hand hielden. Tot de geallieerden na de Tweede Wereldoorlog beslisten dat het gedaan moest zijn met de militaire macht van Pruisen en de regio opsplitsten.
Dat Christopher Clark een van die auteurs is die geschiedenis boeiend kunnen beschrijven bewijst hij ook hier weer. Het soms wat vage begrip Pruisen krijgt hier duidelijke contouren en een eigen verhaal.
Ondertitel: "Opkomst en ondergang van Pruisen 1600-1947".