Het opzet van deze beknopte militaire geschiedenis van Limburg is duidelijk. Er moesten geschreven bronnen bestaan om te onderzoeken. Teksten van kroniekschrijvers, meestal gebonden aan één deelnemende partij, waren niet aan de orde wegens gekleurd. Rombout Nijssen, Rijksarchivaris, en het redactieteam van de provinciale afdeling Onroerend Erfgoed hebben zich beperkt tot 20 conflicten verspreid over de hele provincie Limburg. Bijkomende voorwaarde: er moesten ter plaatse nog sporen te vinden zijn of herdenkingsmonumenten te bezoeken zijn.
Op het grondgebied, dat nu Limburg is, werd er niet veelvuldig gevochten door de bewoners zelf, maar omdat de streek goede voorwaarden bezat om een veldslag uit te vechten. Te weten: goede wegen voor dagtochten, voldoende voorraden aan vee, graan en bier om de soldaten te bevoorraden. Deze veldslagen hebben het DNA van de Limburgers bepaald en hun identiteit beïnvloedt.
Een militaire geschiedenis schrijven, dat ook nog eens een breed publiek aanspreekt, is geen gemakkelijke opdracht. Maar de schrijvers zijn er wonderwel in geslaagd. De ingewikkelde machtsverhoudingen worden helder uitgelegd. Rik De Leeuw zorgt voor een diepmenselijke toets bij de wreedheid en het verdriet die elke veldslag met zich meebrengt. In zijn teksten is er aandacht voor het diepmenselijke leed, maar ook voor de moed tegenover de onderdrukker zoals bij de opstandelingen van de Boerenkrijg en de verzetslieden van Wereldoorlog II.
Elke veldslag heeft zijn eigen verhaal dat ondersteund wordt door een duidelijke situatieschets en door de zeven W’s: Wat? Wanneer? Waar? Wie? Waarom? Winnaar? Wat nu? De Limburger en bij uitbreiding elke toerist kan de 20 locaties ontdekken met de hulp van de coördinaten die bij elk hoofdstuk/conflict worden meegegeven. Deze gegevens staan in de rubriek: Waarnaartoe? Op die manier kan elkeen ter plaatse de herdenkingsmonumenten bezoeken of proberen de littekens in het landschap te lezen. Van dit laatste is de site Jonkholt in Hoeselt een goed voorbeeld. Wist je dat op De Teut in Zonhoven in 1831 een legerkamp lag van het Belgische leger?
Dit boek zorgt voor extra belevingspunten op het Limburgse fietsroutenetwerk en op de wandelroutes. Er valt heel wat te ontdekken over de oversteek van de Maas bij Stokkem, over de verbeten strijd om de bisschopsstaf in Kolmont, over de botsing van Europa in Lafelt en over de laatste ‘charge’ van de cavalerie in Halen. De overige veldslagen speelden zich af in Hasselt, Zelem, Houthalen, Brustem, Montenaken, Tongeren, Herstappe, Moelingen, Lanaken, Hamont, Hechtel en Lommel.
Voor leerkrachten geschiedenis is dit zeer leerrijke boek vast en zeker een dankbaar hulpmiddel om te gebruiken in het vrije deel van de eindtermen van het onderwijs. Voor de leerlingen en studenten biedt dit werk een uitgelezen kans om kennis te maken met een belangrijk deel van de Limburgse geschiedenis.
Voor elkeen die geïnteresseerd is in de regionale geschiedenis van Limburg is dit boek een absolute aanrader!
Ondertitel: Van schermutseling tot wereldoorlog